ARCHIWALNE WYDANIA

Wydawca: Zarząd Miasta Zgierza
Druk: Wydawnictwo Hamal Books (Łódź, ul. Piotrkowska 42)
ISBN: 83-86289-65-1

Jan Maciej Czajkowski
Prezydent Miasta Zgierza

WPROWADZENIE

Słowo "strategia" stało się dzisiaj bardzo popularne. "Strategiczne myślenie", "strategiczne zarządzanie" "strategiczne planowanie rozwoju" - to pojęcia, które słyszymy coraz częściej. Jakkolwiek terminy te mogą wydawać się obco brzmiące i dalekie od naszej codzienności, to warto uświadomić sobie, że układanie strategii jest czynnością, którą wykonuje każdy z nas - czy sobie to mniej czy bardziej uświadamia. Planujemy przecie każdy następny dzień, tydzień, miesiąc i układamy swoje plany w bardziej odległych perspektywach czasowych. Planujemy po to, by następnie jak najszybciej i jak najskuteczniej zaplanowane cele osiągać, racjonalnie wykorzystując do tego wszystkie nasze zasoby i możliwości. Racjonalne planowanie jest niezbędne w naszym życiu prywatnym, ale również w naszych sprawach zawodowych oraz w sprawach publicznych. Układają więc swoje strategie wielkie korporacje, czynią to właściciele niewielkich firm produkcyjnych i usługowych, a tak że administracje różnych szczebli w państwach o ustabilizowanym systemie demokratycznym.

W naszym kraju zarządzanie strategiczne jest dziedziną stosunkowo nową - zarówno w sektorze przedsiębiorstw, jak i w sektorze administracji publicznej. Strategiczne zarządzanie przedsiębiorstwami jest niezbędne do utrzymania firmy w warunkach konkurencyjnego otoczenia właściwego dla gospodarki działającej na zasadach rynkowych. Zarządzanie strategiczne w sektorze administracji rządowej i samorządowej jest niezbędne przede wszystkim ze względu na potrzebę racjonalizacji wydatków budżetowych oraz redukcję kosztów świadczenia usług publicznych. Od sprawności funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego uzależnione jest bowiem tempo procesów lokalnego rozwoju, a w konsekwencji jakość naszego życia. Jeszcze do niedawna przepisy określające reguły funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego w zasadzie nie przewidywały możliwości wieloletniego planowania i programowania rozwoju. Potrzeba perspektywicznego ujmowania procesów lokalnych przemian oraz wyznaczania kluczowych kierunków rozwoju została wyraźne zaakcentowana dopiero w przepisach znowelizowanej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym w części dotyczącej studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Najnowsze regulacje prawne, wprowadzające kolejny etap decentralizacji władzy państwowej, otwierają dalsze, realne możliwości kreowania wieloletnich planów rozwoju oraz wdrażania nowoczesnych, zintegrowanych metod strategicznego zarządzania jednostkami administracji publicznej, bez których nie jest możliwa racjonalizacja kosztów wykonywania zadań publicznych, a tym samym rzeczywista realizacja postulatów społecznej sprawiedliwości oraz usługowej roli władzy wobec społeczeństwa.

Kluczowe znaczenie z punktu widzenia zdolności osiągania strategicznych celów ma wewnętrzna sprawność funkcjonowania struktur administracji publicznej. Wymaga to dobrych, praktycznych metod oraz sprawowanie działających struktur administracyjnych. Pierwszym krokiem na drodze podnoszenia efektywności działania administracji publicznej jest opracowanie strategicznych planów działania. Możliwość realizacji wieloletnich planów rozwoju uzależniona jest również w dużym stopniu od aprobaty strategicznych celów ze strony lokalnej społeczności. Zainteresowanie i akceptacja społeczeństwa dla zamierzeń lokalnej władzy jest politycznym kapitałem niezbędnym dla wsparcia jej wysiłków. Prace nad strategią lokalnego rozwoju powinny łączyć przedstawicieli różnorodnych grup społecznych i środowisk zawodowych, budować polityczną koalicję oraz pozyskiwać osoby i instytucje do partnerskiego współdziałania.

"Strategia rozwoju miasta Zgierza" została opracowana z zachowaniem wszystkich opisanych wyżej warunków. Jej struktura odpowiada w pełni intencjom ustawodawcy wyrażonym w najnowszych regulacjach prawnych oraz w projektach ustaw z zakresu administracji publicznej. Będąc elementem wieloletniego programu rozwoju miasta, może być efektywnym narzędziem zarządzania w rękach administracji samorządowej oraz użytecznym zbiorem informacji dla wszystkich innych osób i instytucji związanych z miastem.

Tomasz Domański
Pełnomocnik Zarządu Miasta Zgierza
ds. Rozwoju Miasta

Spis Treści

I. Uchwały Rady Miasta Zgierza ..... 11

II. Metodyka prac ..... 19
- Podstawowe założenia koncepcyjne ..... 20
- Zarys metodyki strategicznego planowania rozwoju gminy ..... 21
- Elementarna struktura procesu zarządzania gminą ..... 21
- Strategia rozwoju gminy ..... 22
- Stymulowanie lokalnego rozwoju gospodarczego ..... 23
- Związki strategicznego planowania rozwoju z planowaniem przestrzennym ..... 24
- Ogólna charakterystyka studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy ..... 24
- Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgierza ..... 25
- Związki studium uwarunkowań i zagospodarowania miasta Zgierza z treścią strategii rozwoju miasta ..... 26

III. Konwent Rozwoju Miasta ..... 29
- Skład Konwentu Rozwoju Miasta ..... 30
- Zadania i zasady pracy ..... 32
- Wydział Rozwoju Miasta Urzędu Miasta Zgierza ..... 32

IV. Diagnoza stanu miasta ..... 35
- Zarys historii miasta ..... 36
- Zarządzanie miastem ..... 37
- Organy lokalnego samorządu terytorialnego ..... 37
- Urzędy i inne instytucje publiczne ..... 37
- Rozwój społeczny ..... 37
- Demografia ..... 37
- Oświata ..... 39
- Uwarunkowania lokalizacyjne ..... 40
- Ochrona zdrowia ..... 41
- Bezpieczeństwo publiczne ..... 41
- Mieszkalnictwo ..... 41
- Infrastruktura techniczna ..... 42
- Wewnętrzny układ komunikacyjny ..... 43
- Lokalny transport zbiorowy ..... 43
- Zieleń miejska, sport, rekreacja i wypoczynek ..... 43
- Rozwój gospodarczy ..... 44
- Struktura lokalnego sektora gospodarczego ..... 44
- Zatrudnienie i bezrobocie ..... 46
- Możliwości rozwoju gospodarczego ..... 48
- Ekologia i rozwój przestrzenny ..... 48
- Zanieczyszczenie powietrza ..... 48
- Zanieczyszczenia wód ..... 49
- Komunalne odpady stałe ..... 49

V. Uwarunkowania rozwoju miasta ..... 51
- Wyniki analizy uwarunkowań rozwojowych (SWOT) ..... 52
- Uwarunkowania rozwoju o charakterze wewnętrznym ..... 53
- Atuty ..... 53
- Słabości ..... 55
- Uwarunkowania rozwoju o charakterze zewnętrznym ..... 57
- Szanse ..... 57
- Zagrożenia ..... 58
- Wstępna analiza uwarunkowań przestrzennych ..... 59
- Analiza uwarunkowań rozwoju w aspekcie przestrzennym ..... 59
- Wybrane elementy uwarunkowań rozwoju i wnioski do kształtowania polityki przestrzennej Zgierza ..... 60

VI. Wizja rozwoju miasta ..... 63
- Deklaracja wizji rozwoju miasta ..... 64
- Główne, strategiczne cele rozwoju miasta ..... 64
- Podstawowe wartości w życiu publicznym ..... 64
- Wizja rozwoju miasta ..... 65
- Główne cele strategiczne ..... 65

VII. Kluczowe problemy rozwojowe (pośrednie cele strategiczne) ..... 67
- Pośredni cel strategiczny A ..... 68
- Pośredni cel strategiczny B ..... 68
- Pośredni cel strategiczny C ..... 69

VIII. Strategiczne programy gospodarcze ..... 71
- Zestawienie programów gospodarczych: Grupa A ..... 72
- Ramowy harmonogram realizacji programów: Grupa A ..... 73
- Zestawienie programów gospodarczych: Grupa B ..... 74
- Ramowy harmonogram realizacji programów: Grupa B ..... 75
- Zestawienie programów gospodarczych: Grupa C ..... 76
- Ramowy harmonogram realizacji programów: Grupa C ..... 77
- Priorytety w realizacji programów gospodarczych ..... 78

IX. Szczegółowe plany działania ..... 79

X. Wdrażanie strategii rozwoju ..... 151
- Doskonalenie metod zarządzania miastem ..... 152
- Podstawowe narzędzia wdrażania strategii rozwoju miasta ..... 152
- Uwarunkowania organizacyjne ..... 153
- Planowanie inwestycyjne ..... 154
- Analizy finansowe oraz prognozowanie dochodów i wydatków ..... 154
- Aktywne gospodarowanie mieniem komunalnym ..... 156
- Wykorzystywanie technik informatycznych ..... 157
- Monitorowanie i aktualizacja strategii rozwoju ..... 158

XI. Partnerzy ..... 159
- Partnerstwo w realizacji strategii rozwoju miasta ..... 160

XII. Mapy tematyczne ..... 163

Uchwała Nr XLVI/377/98 Rady Miasta Zgierza z dnia 5 czerwca 1998 r. w sprawie przyjęcia Strategii rozwoju miasta Zgierza